Boeing 737 gibi ticari uçakların performansını etkileyen bir dizi faktör vardır. Bu faktörlerden biri de Total Air Temperature (TAT) yani Türkçesiyle Total Hava Sıcaklığı’dır. Total Hava Sıcaklığı, uçağın çevresel sıcaklık ile ilgili bilgilerini sağlayan ve uçuş sistemleri ve motor performansının hesaplanmasında önemli bir rol oynayan bir parametredir.
TAT, uçağın tasarımı, hava koşulları ve hızıyla birlikte değişkenlik gösterir. Bu nedenle uçak performansının doğru bir şekilde hesaplanması ve kontrol edilmesi için pilotlar ve mühendisler tarafından yakından izlenir. Peki, Total Hava Sıcaklığı nedir ve Boeing 737’de nasıl hesaplanır? Bu soruların cevaplarını daha detaylı bir şekilde inceleyelim.
Total Hava Sıcaklığı (TAT) Nedir?
Total Hava Sıcaklığı (TAT), uçağın atmosferde gerçekleştirdiği uçuş sırasında karşılaştığı hava sıcaklığını ifade eder. Ancak sıradan hava sıcaklığından farklı olarak, TAT pilotların ve mühendislerin uçağın performansını hesaplamasına yardımcı olmak için tasarlanmış bir parametredir. TAT’nin hesaplanması, hava yoğunluğu, basınç ve hız gibi faktörlerin dikkate alındığı bir formülle yapılır.
Boeing 737 gibi uçaklarda Total Hava Sıcaklığı, hava hızı sensörleri tarafından sağlanan havanın sıcaklık bilgileriyle hesaplanır. Bu bilgiler uçuş kontrol sistemine aktarılır ve uçak performansı, yakıt hesaplamaları ve motorun çalışma koşulları gibi önemli faktörler üzerinde etkili olur.
Boeing 737’de Total Hava Sıcaklığı Nasıl Hesaplanır?
Boeing 737 gibi modern uçaklar, TAT’nin doğru bir şekilde hesaplanması için çeşitli sensörler kullanır. Bunlardan biri, hava hızı sensörüdür. Hava hızı sensörü, uçak tarafından ilerleyen havanın hızını ölçer ve bu bilgiyi uçuş kontrol sistemine ileterek çeşitli hesaplamaların yapılmasını sağlar.
Diğer bir sensör ise statik basınç sensörüdür. Statik basınç sensörü, uçak tarafından uçuş sırasında hissedilen atmosfer basıncını ölçer. Bu ölçüm, TAT’nin hesaplanmasında kullanılır.
Boeing 737 gibi uçaklarda TAT, hava hızı ve statik basınç bilgileri kullanılarak aşağıdaki formülle hesaplanır:
TAT = İstanbul’un 30 Ekim 2021 günü saat 10:00’da 10000 feet (3048 metre) yükseklikteki hava sıcaklığı (°C) + (hava hızı x 0.2)
Örneğin, 10000 feet yükseklikteki hava sıcaklığı 0°C ve hava hızı da 500 knot ise:
TAT = 0°C + (500 x 0.2) = 100°C
Boeing 737 gibi uçaklarda TAT, hem pilotlar hem de uçuş kontrol sistemleri tarafından yakından izlenir. Doğru TAT ölçümleri, uçağın performansını ve hesaplamalarını doğru bir şekilde etkilemektedir. Ayrıca, TAT aşırı sıcaklıkların tespit edilmesi ve motor koruması gibi güvenlik önlemleri için de önemlidir.
Özet
Total Hava Sıcaklığı (TAT), Boeing 737 ve benzeri ticari uçaklarda önemli bir parametredir. TAT, uçağın atmosferdeki gerçek hava sıcaklığını hesaplamak için kullanılan bir değerdir. Bu değer, hava hızı ve statik basınç bilgileri ile birleştirilerek hesaplanır. Doğru TAT ölçümleri, uçuş sistemleri, motor performansı ve güvenlik açısından büyük önem taşır.
Boeing 737 ve diğer modern uçaklar, TAT’nin doğru bir şekilde hesaplanması için çeşitli sensörler kullanır. Hava hızı sensörü ve statik basınç sensörü gibi sensörler, TAT’nin hesaplanmasında önemli bir rol oynar. Doğru TAT ölçümleri, uçağın performansının doğru bir şekilde hesaplanmasını ve kontrol edilmesini sağlar.
Boeing 737 ve diğer uçaklarda TAT, pilotlar ve mühendisler tarafından yakından izlenir. TAT ölçümleri, hava yoğunluğu, basınç ve hız gibi faktörlerle birlikte değişkenlik gösterir. Bu nedenle TAT’nin doğru bir şekilde hesaplanması, uçak performansının optimize edilmesi için büyük bir öneme sahiptir.
Daha Fazlası İçin: Boeing 737’de CCL Nedir? (Cargo Control Logic)